Trendbook DEI #14: Edukacja włączająca fundamentem zmian dla lepszej przyszłości
BLOG | 13 września 2024 r.
Kiedy mówi się o trendach i przyszłości najczęściej na myśl przychodzą innowacje, technologie, sztuczna inteligencja, maszyny i zielona gospodarka. Wszystko co sprawia, że jako kraj i społeczeństwo mamy szansę na lepsze jutro. Tymczasem rozwój i lepsza przyszłość są możliwe tylko wtedy kiedy zaczniemy od człowieka – jego potrzeb, celów, zasobów i rozwoju. Nasza wiedza o tym, jak się uczymy, zmieniała się na przestrzeni lat. W oparciu o nią, budowane były systemy edukacyjne państw i modele, w których działają szkoły. Uznawane za najlepsze systemy na świecie: fiński, szwedzki czy nowozelandzki opierają się na inkluzywnej edukacji. Równocześnie społeczeństwa tych państw wykazują się największym poziomem szczęścia i zdrowia. Co zatem od nich brać?
W stronę dostępnego społeczeństwa i gospodarki
Kiedy w 2016 roku otwierałam pierwszy w Polsce inkubator innowacji społecznych dla edukacji POPOJUTRZE, najczęstszą reakcją społeczną na nasze działania było niedowierzanie, że się za to bierzemy, że mamy motywację, by rozpocząć oddolne zmiany w skostniałym systemie edukacji. Najczęściej podczas badań i realizacji zadań słyszeliśmy: „edukacji nie da się zmienić”, „system jest zamurowany”, „to się nie uda”, „nie mamy środków”.
Dziś, 8 lat od tego czasu, mogę z dumą powiedzieć, że nigdy wcześniej edukacja nie miała takiej szansy na zmianę. Nowe pokolenia dzieci i młodzieży mówią: „taka edukacja nie ma sensu” „jesteśmy zmęczeni_one”. Pracodawcy powtarzają za nimi „taka edukacja nie ma sensu” „wiedza to za mało, by wchodzić na rynek pracy”. W tym wszystkim zdezorientowani i zmęczeni rodzice oraz szkoły podstawowe, ponadpodstawowe i uczelnie, których kadry dotyka przemęczenie, stres i niedocenienie.
Edukacja jest w zmianie. To co teraz kluczowe to, by w czasie tych zmian, pamiętać o celu i zapewnić odpowiednie środki. Do szkół trzeba wpuścić radość z uczenia, szacunek, otwartość na różnorodność i przywrócić sens edukacji – pokazać po co się uczymy i w jak różny sposób to robimy. Dzięki temu mamy szansę zbudować społeczeństwo uczące się przez całe życie, doceniające wartość edukacji.
Co to jest edukacja włączająca?
Edukacja włączająca to takie podejście do uczenia, w którym każdy uczeń ma szczególne potrzeby, a szkoła powinna na nie odpowiadać. W edukacji włączającej priorytetem jest uwzględnienie różnorodności uczniów_ennic i dostosowanie procesu nauczania do ich indywidualnych możliwości. Obejmuje to zarówno uczniów_ennice ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jak również osoby z niepełnosprawnościami, uczniów_ennice z różnymi stylami uczenia się oraz te o różnym poziomie zdolności, w tym osoby wybitnie uzdolnione.
Różnice między podejściem segregacyjnym, integracyjnym i włączającym
Podejście segregacyjne:
- edukacja dla niektórych
- koncentracja na przedmiocie i programie nauczania
- jednakowy program dla wszystkich
- nacisk na nauczanie
- podejście diagnostyczne skupione na deficytach
- umieszczenia ucznia w placówce segregacyjnej
- nauczyciel bezradny bez specjalisty.
Podejście integracyjne:
- edukacja dla prawie wszystkich
- koncentracja na uczniu
- indywidualny program nauczania dla uczniów z niepełnosprawnościami
- nacisk na nauczanie i uczenie się
- podejście poszukujące słabych i mocnych stron ucznia
- umieszczenie ucznia w odpowiednim programie
- nauczyciel współpracujący ze specjalistą.
Podejście włączające:
- edukacja dla wszystkich
- koncentracja na klasie
- strategia nauczania dla nauczycieli
- nacisk na uczenie się i wspólne rozwiązywanie problemów
- podejście holistyczne skupione na możliwościach
- adaptacja warunków panujących w regularnej klasie
- nauczyciel stający się specjalistą, biorący odpowiedzialność za wszystkie dzieci.
To dopiero 50% artykułu. Całość znajdziesz w Trendbooku "Diversity, Equity, Inclusion". Możesz go pobrać, klikając w link poniżej.
NAJNOWSZE WPISY
Recepta na dotacje – cykl spotkań dla branży medycznej
Dotacje z KPO dla Onkologii
Autorka tekstu
Innowatorka, działaczka społeczna, edukatorka i pasjonatkazmian. Prezeska SENSE, organizacji wspierającej biznes,sektor zdrowia, nauki i instytucje publiczne w usługachdotacyjnych, rozwojowych i projektowaniu innowacji.Założycielka pierwszego w Polsce inkubatora innowacjidla edukacji. Kobieta w biegu i wielu zadań, skoncentrowanana przyszłości, analizie trendów, badaniu potrzeb orazprojektowania rozwiązań, które na nie odpowiadają.Absolwentka studiów interdyscyplinarnych z wyróżnieniem,a także Akademii Psychologii Przywództwa JackaSanatorskiego oraz Szkoły Coachingu Akademii SET.